Γιατί δεν έπεσαν πυροβολισμοί
Έχουν περάσει 57 ημέρες από το επεισόδιο στον Έβρο. Οι λεπτομέρειες για τη σύλληψη των δυο Ελλήνων στρατιωτικών είναι ελάχιστες, ωστόσο η κατάθεση, τουλάχιστον έτσι όπως περιγράφεται τώρα, του Ανθυπολοχαγού, δείχνει ότι το επεισόδιο απείχε ελάχιστα από το να μετατραπεί σε σύγκρουση. Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Άγγελος Μητρετώδης ήταν μια απόφαση που πήρε ο ίδιος και οι στάση που επέλεξαν να έχουν μαζί με τον λοχία Κούκλατζη που απέτρεψε μια ένοπλη αντιπαράθεση.
Οι Έλληνες στρατιωτικοί έπεσαν στα χέρια των Τούρκων την 1η Μαρτίου. Ακόμη οι πραγματικές συνθήκες δεν έχουν αποκαλυφθεί πλήρως. Υπάρχουν υπόνοιες για στημένο περιστατικό από την Άγκυρα. Από τα λεγόμενα του Έλληνα Αξιωματικού φαίνεται ότι ο ίδιος είχε γνώση ότι η κατάσταση είναι τεταμένη.
“Μόλις μας είδαν οι Τούρκοι στρατιώτες κατεβάσαμε τα όπλα μας για να μην συμβεί κάτι κακό”, φέρεται να λέει ο Άγγελος Μητρετώδης και αυτό ίσως αποκαλύπτει πολλά, καθώς συνεχίζει λέγοντας πως μετά πήραν τηλέφωνο και “είπα στον διοικητή μου ότι ως δείγμα καλής πρόθεσης θα παραδοθώ στους Τούρκους στρατιώτες”.
Ο Έλληνας Αξιωματικός υπό άλλες συνθήκες όπως αναφέρει θα έπρεπε να έχει άλλη αντίδραση, το λέει άλλωστε ξεκάθαρα “Εάν είχα κακή πρόθεση θα καλούσα μέσω του τηλεφώνου τους στρατιώτες που είναι υπό τις διαταγές μου”. Κατά πολλούς υπήρχε ένα ερώτημα για τη στάση των Ελλήνων στρατιωτικών, τώρα αποκαλύπτεται πως, όπως λέει ο Ανθυπολοχαγός η κατάσταση ήταν τέτοια που “θα γινόταν μεγαλύτερο επεισόδιο”.
Τα λεγόμενα του Ανθυπολοχαγού ουσιαστικά περιγράφουν το αυτονόητο. Δυο ένοπλα περίπολα. Τούρκους και Έλληνες πάνω στα σύνορα οι οποίοι ήρθαν αντιμέτωποι και ήταν μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα ή λεπτά έπρεπε να ληφθεί μια κρίσιμη απόφαση. Υπό την έννοια ότι για έναν στρατιώτη, πόσο μάλλον για έναν αξιωματικό, είναι αδιανόητο να παραδώσει το όπλο του ο Ανθυπολοχαγός φαίνεται ότι σε συνεννόηση μεν τους ανωτέρους του δεν επέλεξε μια επιθετική συμπεριφορά, αλλά μια συμπεριφορά κατευνασμού… Λέει άλλωστε ξεκάθαρα ότι “και οι Τούρκοι στρατιώτες κάλεσαν τους ανωτέρους τους, αν θέλαμε μπορούσαμε να εμποδίσουμε και τους Τούρκους στρατιώτες”. Με λίγα λόγια οι Έλληνες στρατιωτικοί κρατούσαν όπλα και μπήκαν σε μια διαπραγμάτευση. Η επιλογή παράδοσής τους ήταν συνειδητή και ίσως με βάση το γεγονός ότι είχαν αντιληφθεί πως εκείνοι έχουν μπει σε τουρκικό έδαφος…
Ωστόσο φαίνεται ότι τόσο οι ίδιοι, όσο και οι ανώτεροί τους που έδωσαν εντολή παράδοσης, έπεσαν σε μια παγίδα. Πίστεψαν ότι και το επεισόδιο της 1ης Μαρτίου θα λήξει όπως όλα τα προηγούμενα, σε λίγες ώρες, μετά από συνεννόηση μεταξύ των τοπικών διοικητών του Στρατού…