Η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ξεκινά τη δοκιμαστική λειτουργία της στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με τις Ημέρες Λατρευτικής Μουσικής με θέμα την πορεία στα Θεία Πάθη.
Έναν κύκλο εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στη σημαντικότερη, ίσως, θεματολογία της παγκόσμιας μουσικής ιστορίας, τη λατρεία.
Ο φετινός πρώτος κύκλος των Ημερών Λατρευτικής Μουσικής είναι αφιερωμένος στα «Ανθρώπινα και Θεία Πάθη».
Οι Ημέρες Λατρευτικής Μουσικής, οι οποίες θα παρουσιάζονται κάθε χρόνο στην Εναλλακτική Σκηνή, κατά την περίοδο του Πάσχα, απαρτίζονται από εκδηλώσεις με κοινό θεματικό άξονα, αλλά πολύ ευρείες αισθητικές και εννοιολογικές στοχεύσεις.
Συναυλίες, παραστάσεις, performances
Από τις 23 Μαρτίου έως τις 9 Απριλίου, η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ παρουσιάζει συναυλίες, παραστάσεις μουσικού θεάτρου και performances, αναδεικνύοντας την πολυδιάστατη συμβολή της λατρευτικής μουσικής στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του δυτικού πολιτισμού.
Communio
Το φεστιβάλ ξεκινά με το Communio, ένα μουσικοθεατρικό δρώμενο, με αφετηρία το Άσμα Ασμάτων, σε μουσική διεύθυνση Μάρκελλου Χρυσικόπουλου και σκηνοθετική επειμέλεια Κατερίνας Ευαγγελάτου, στις 23 και 24 Μαρτίου.
Caravaggio
Ακολουθεί, στις 29 και 30 Μαρτίου, η παράσταση Caravaggio, Ζώσες Εικόνες, η οποία φωτίζει το τραγικό τέλος του μεγάλου “καταραμένου” ζωγράφου Καραβάτζο, μέσω της τέχνης των tableaux vivants και της μουσικής μπαρόκ.
Διά Χριστόν Σαλοί
Στις 31 Μαρτίου & 1 Απριλίου, η παράσταση Διά Χριστόν Σαλοί, μια ιδιαίτερη σύζευξη δύο φαινομενικά άσχετων ειδών, της μουσικής του Μεσαίωνα και του σταντ-απ, φιλοδοξεί να ταράξει τις βεβαιότητες του κοινού για την παλαιά μουσική και το stand-up comedy.
Μαρία Φαραντούρη
Την Κυριακή 2 Απριλίου, η Μαρία Φαραντούρη παρουσιάζει τη συναυλία Έρωτας, έρημος τόπος, με τη συμμετοχή του πιανίστα Γιώργου-Εμμανουήλ Λαζαρίδη και των μονωδών Βασιλικής Καραγιάννη και Χάρη Ανδριανού.
Ράνια Οικονομίδου
Κείμενα των Ευαγγελιστών
Οι παραφράσεις ιερών κειμένων, φέρνουν στη σκηνή της Εναλλακτικής στις 4 και 5 Απριλίου, τέσσερις σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς, οι οποίοι παραφράζουν κείμενα των Ευαγγελιστών, τα οποία ερμηνεύουν και σχολιάζουν η σπουδαία Ράνια Οικονομίδου και ο διακεκριμένος συνθέτης και αυτοσχεδιαστής Αντώνης Ανισέγκος.
Ο Κυανοπώγωνας
Την Πέμπτη 6 Απριλίου, στην παράσταση Ο Κυανοπώγωνας στη Via Crucis, ο πιανίστας Γιώργος Κωνσταντίνου ανασυνθέτει το υλικό των Μπαρτοκ και Λιστ για ένα απρόσμενο συνδυασμό οργάνων: πιάνο, πριόνι, σφυρί.
Η λειτουργία του Ροσσίνι
H Μικρή επίσημη λειτουργία του Ροσσίνι, θα παρουσιαστεί στην αυθεντική της μορφή στις 7 και 9 Απριλίου, σε μουσική διεύθυνση Μάρκελλου Χρυσικόπουλου, με τη συμμετοχή διακεκριμένων μονωδών και της Χορωδίας της ΕΡΤ.
Η Ελληνκή Βυζαντινή Χορωδία
Οι Ημέρες Λατρευτικής Μουσικής ολοκληρώνονται την Κυριακή των Βαΐων 9 Απριλίου με τη Συναυλία της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας.
Η συγκεκριμένη συναυλία δίνεται με ελεύθερη είσοδο, με δελτία προτεραιότητας.
Αναλυτικά, το πρόγραμμα των Ημερών Λατρευτικής Μουσικής, έχει ως εξής:
Communio
23, 24 Μαρτίου 2017 / Ώρα έναρξης 20.30
Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Μουσική διεύθυνση-ιδέα Μάρκελλος Χρυσικόπουλος
Σκηνοθετική επιμέλεια Κατερίνα Ευαγγελάτου
Επιμέλεια σκηνικού χώρου-κοστούμια Εύα Μανιδάκη
Φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ
Με το μουσικό σύνολο Latinitas Nostra: Ευγένιος Βούλγαρης (γιαϊλί ταμπούρ), Ιάσων Ιωάννου (βιολοντσέλο), Θοδωρής Κίτσος (θεόρβη), Ηλίας Λιβιεράτος (βιόλα), Σίμος Παπάνας (βιολί), Δημήτρης Τίγκας (βιολόνε), Μάρκελλος Χρυσικόπουλος (τσέμπαλο)
Ερμηνεύουν: Μαρία Παλάσκα (υψίφωνος), Γεώργιος Σταύρου (ιεροψάλτης), Μαριάννα Πολυχρονίδη (ηθοποιός), Νικόλας Παπαγιάννης (ηθοποιός)
Η καταξιωμένη σκηνοθέτρια Κατερίνα Ευαγγελάτου και το μπαρόκ σύνολο Latinitas Nostra, γνωστό και από τα τολμηρά μουσικά παντρέματα που προτείνει τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζουν, με μορφή συμποσίου, μια νέα ανάγνωση του Άσματος Ασμάτων – στην παραμεθόριο Ανατολής και Δύσης. Ένα μουσικοθεατρικό δρώμενο, με αφετηρία ένα από τα ομορφότερα και ερωτικότερα θρησκευτικά κείμενα που γράφτηκαν ποτέ.
Ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος σημειώνει για το Communio: “Στο πρότυπο μιας Αγάπης, δηλαδή ενός κοινού γεύματος σε μια πρωτοχριστιανική κοινότητα, αναζητήσαμε την αλήθεια των προθέσεών μας, καθήμενοι και πάλι γύρω από ένα τραπέζι, ίσως πιο επίσημο αυτήν τη φορά, αλλά όχι λιγότερο εορταστικό. Λίγο πριν η ιδιοτέλεια για την οποία μιλάει ο Απόστολος Παύλος στην Α’ προς Κορινθίους Επιστολή ξαναπάρει το πάνω χέρι και το γλεντοκόπημα αποβάλει τη Θεία Ευχαριστία, όσο ακόμη υπάρχει η συνείδηση ενός δεσμού, μες σε αυτό τον κόσμο αλλά αναγκαστικά όχι αυτού του κόσμου, ψάχνουμε τον εαυτό μας εκεί που παιδιόθεν μάς είναι πλέον οικείο: στο μαζί, όπου Εγώ και Εμείς, Σάρκα και Ψυχή, Ανατολή και Δύση, δεν είναι εμπορικές εταιρίες με αντικρουόμενα συμφέροντα, αλλά τυχαία δίπτυχα της ίδιας ανθρώπινης ανάγκης”.
Caravaggio: Ζώσες εικόνες
29, 30 Μαρτίου 2017 / Ώρα έναρξης 20.30
Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Σκηνοθεσία – εικαστικό δρώμενο Ομάδα Teatri 35 (Γκαετάνο Κότσα, Φραντσέσκο Οττάβιο Ντε Σάντις, Αντονέλλα Παρέλλα)
Φωτισμοί Τζεννάρο Μαρία Σεντρανγκόλο
Ερμηνεύουν: Δημήτρης Καρακαντάς, βιολί/ Θεόδωρος Κίτσος, νυκτά έγχορδα/ Δήμος Γκουνταρούλης, τσέλο/
Θα ακουστούν αποσπάσματα από έργα των Αλεσσάντρο Πιτσινίνι, Γιόχαν Χιερόνυμους Κάπσμπεργκερ, Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, Χάινριχ Ίγκνατς Μπίμπερ και Αντόνιο Μπερτάλι.
Την άνοιξη του 1606 ο Καραβάτζο εγκαταλείπει τη Ρώμη, κυνηγημένος, και περιπλανιέται στη Νάπολη, τη Σικελία και τη Μάλτα. Θα δολοφονηθεί λίγο αργότερα, το 1610, έχοντας επιστρέψει στη Νάπολη και έχοντας ήδη δημιουργήσει ένα μεγάλο ρεύμα από μαθητές και μιμητές. Ανάμεσα στο φως και στο έρεβος, η ομάδα Teatri 35 με τη συνοδεία ενός συνόλου που ερμηνεύει μουσική μπαρόκ, μας προτείνει μέσω της τέχνης της ζώσας εικόνας, μερικές ματιές στο τέλος του μεγάλου αυτού «καταραμένου» ζωγράφου. Την «υλοποίηση» των πινάκων συνοδεύει ένα σύνολο, όπου συμμετέχουν μερικοί από τους σημαντικότερους Έλληνες μουσικούς της μπαρόκ μουσικής, οι Δημήτρης Καρακαντάς, Θεόδωρος Κίτσος και Δήμος Γκουνταρούλης.
H Ιταλική Ομάδα Teatri 35, η οποία από το 2010 έχει διακριθεί στην τέχνη της ζώσας εικόνας, σημειώνει: “Η παράσταση βασίζεται σε μια μακρά πειραματική εμπειρία, όπου ο κυρίαρχος ρόλος ανήκει πάντα στο σώμα του ηθοποιού. Τελικός στόχος δεν είναι η ανασύνθεση του πίνακα, αλλά η διερεύνηση ενός τρόπου ερμηνείας, όπου το σώμα αποτελεί απλώς ένα όργανο, όπως ένα ύφασμα ή ένα καλάθι. Ο ηθοποιός κινείται στη σκηνή παράγοντας ήχους, σαν οι κινήσεις του να είναι μέρος μιας παρτιτούρας. Κάθε του κίνηση εξαρτάται από μια αλυσίδα από γρανάζια και συνιστά αναπόσπαστο μέρος μιας αλληλουχίας εντελώς απαραίτητων κινήσεων. Τίποτα δεν συμβαίνει τυχαία, τίποτα δεν είναι περιττό.
Η δυναμική της κατασκευής ισορροπεί με το ρυθμό της μουσικής, με το παγωμένο κάδρο, που τραβήχτηκε κατά την εξέλιξη μιας δράσης, το οποίο αναγκάζει τους μύες να τεντωθούν, να γίνουν έντονοι, παλλόμενοι. Ο Καραβάτζο υπήρξε ένα θεόσταλτο συναπάντημα στο μονοπάτι μας. Μετατρέποντας ένα πείραμα σε παράσταση, ανακαλύψαμε εκ νέου ένα είδος θεάτρου όπου το σώμα, ατελές από τη φύση του, αναδεικνύεται μέσα από ένα δειλό παιχνίδι φωτός και σκιάς, που περισσότερο αποκαλύπτει σταδιακά τα πράγματα, παρά τα φανερώνει. Όπως και στους πίνακες του Καραβάτζο, μια έκρηξη φωτός φτάνει σε μας για τη χάρη που λάβαμε”.
Διά Χριστόν Σαλοί: Μια σταντ-απ λειτουργία
31 Μαρτίου & 1 Απριλίου 2017 / Ώρα έναρξης 20.30
Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Μουσική διεύθυνση Δημήτρης Κούντουρας
Stand-up κωμικός Δημήτρης Δημόπουλος
Συμμετέχει το σύνολο παλιάς μουσικής ExSilentio (Ιάσων Μαρμαράς, Φλώρα Παπαδοπούλου, Annemarie Podesser, Ηλέκτρα Μηλιάδου, Δημήτρης Κούντουρας).
Θα ακουστούν αποσπάσματα από τα Κάρμινα Μπουράνα (12ος αι.). τον Κώδικα της Βαμβέργης (13ος αι.) και τον Κώδικα του Βατικανού (16ος αι.), συνθέσεις των Τάβενερ και Φαίρφαξ καθώς επίσης μία πασχαλινή σεκουέντσα (11ος αι.).
Μεταξύ θεολογίας και κωμωδίας, η παράσταση αυτή, όπου το stand-up και η παλαιά μουσική συνυπάρχουν επί ίσοις όροις, επιχειρεί να προσεγγίσει δύο σημαντικές θεολογικές έννοιες με εντελώς απροσδόκητα εργαλεία. Σημείο εκκίνησης της βραδιάς οι μορφές των «διά Χριστόν σαλών», οι οποίοι υπερέβαιναν τα όρια της λογικής και του κοινωνικά αποδεκτού, ερχόμενοι έτσι σε αμεσότερη επαφή με τον Θεό. Ο stand-up κωμικός και λιμπρετίστας Δημήτρης Δημόπουλος θα συναντηθεί επί σκηνής με το σύνολο παλιάς μουσικής Ex Silentio, που διευθύνει ο Δημήτρης Κούντουρας.
Ο Δημήτρης Κούντουρας σημειώνει: “Η παράσταση, με βασικό άξονα τη σαλότητα, ακολουθεί και εμπνέεται από το τελετουργικό της γιορτής των τρελών, ενώ το μουσικό της ανάλογο εκφράζεται με τα σκωπτικά και βακχικά τραγούδια από τον κώδικα Buranus (11ος-13ος αιώνας), γνωστά και ως Κάρμινα Μπουράνα. Το πρόγραμμα συμπληρώνεται με μοτέτα της ars antiqua και με εκκλησιαστικούς ύμνους του όψιμου Μεσαίωνα, περίτεχνης τεχνοτροπίας και συχνά παρωδικού ύφους. Η τελική πολυφωνική ενότητα με θρησκευτική και κοσμική αγγλική μουσική εκφράζει την ψυχική ανάταση του πιστού μετά τις δοκιμασίες· κατ’ επέκταση το αναπόφευκτο της πνευματικής κάθαρσης.
Η μουσική έρχεται σε αντίθεση, αλληλοσυμπληρώνει ή ενίοτε σχολιάζει τη δράση και το λόγο του stand-up κωμικού ηθοποιού, δίνοντας μια ιδέα, ή καλύτερα, μια ερμηνεία της σαλότητας”.
