Για φόβους κλιμάκωσης της ακροαριστερής βίας στην Ελλάδα, μετά από μια σειρά επιθέσεων με στόχο πολιτικούς τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, κάνει λόγο το Politico.
«Ένα κύμα επιθέσεων με δέματα-βόμβες που κορυφώθηκε με την έκρηξη μέσα στη θωρακισμένη Mercedes του Λουκά Παπαδήμου -η οποία έστειλε στο νοσοκομείο τον πρώην πρωθυπουργό, τον οδηγό και τον σωματοφύλακά του- εξέθεσε αυτό που μπορεί να είναι το αδύναμο κέρας του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα: τον νόμο και την τάξη.
Αν και δεν είναι νέο φαινόμενο στην Ελλάδα οι επιθέσεις μικρής κλίμακας κατά επιχειρήσεων, αστυνομίας και πολιτικών από ακροαριστερές ομάδες, η επιλογή ολοένα και πιο “φιλόδοξων” στόχων προκαλεί ανησυχία σε ειδικούς και πολιτικούς. Τον Μάρτιο ένα πακέτο-βόμβα από την Ελλάδα εντοπίστηκε ενώ κατευθυνόταν προς τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ενώ ένα άλλο τραυμάτισε υπάλληλο του ΔΝΤ στο Παρίσι.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγορεί το αριστερό κόμμα του Τσίπρα, τον ΣΥΡΙΖΑ, ότι υποδαυλίζει το αντισυστημικό μίσος, που ο ίδιος λέει ότι κρύβεται πίσω από τις επιθέσεις. Κατηγορεί τον πρωθυπουργό ότι απέτυχε να λάβει επαρκή μέτρα για να προστατέψει πιθανούς στόχους, του ιδίου συμπεριλαμβανομένου, εάν -όπως πιστεύει- γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός της Ελλάδας. Οι επόμενες εκλογές έχουν προγραμματιστεί για το 2019.
“Είναι πολύ, πολύ ανησυχητικό – είναι ανησυχητικό για μένα, αναφορικά με την προσωπική μου ασφάλεια κι είναι ανησυχητικό γενικώς”, είπε ο κ. Μητσοτάκης στο POLITICO στη διάρκεια επίσκεψης στις Βρυξέλλες. “Είναι ένα θέμα που με απασχολεί πολυ επειδή έχασα ένα μέλος της οικογένειάς μου το 1989 λόγω της εγχώριας τρομοκρατίας”. Ο γαμπρός του απογόνου πολιτικής δυναστείας και γιου πρωθυπουργού σκοτώθηκε το 1989 από την ακροαριστερή τρομοκρατική οργάνωση 17 Νοέμβρη.
Ο Μητσοτάκης επισκέφθηκε τον Παπαδήμο στο νοσοκομείο και είπε ότι ο 69χρονος πρώην κεντρικός τραπεζίτης ήταν “τυχερός που είναι ζωντανός”. Ο ίδιος ο Τσίπρας μετά την επίθεση ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter: “Καταδικάζω απερίφραστα την επίθεση κατά του Λουκά Παπαδήμου. Εύχομαι στον ίδιο και τους ανθρώπους που τον συνόδευαν ταχεία ανάρρωση”.
Η ομάδα “αντάρτικου πόλεων” Συνωμπσία των Πυρήνων της Φωτιάς, που πιστευόταν ότι είχε εξουδετερωθεί μετά από ένα κύμα συλλήψεων το 2011, ανέλαβε την ευθύνη για ορισμένες από τις βόμβες. Ειδικοί σε θέματα ασφάλειας λένε ότι τα ηγετικά της στελέχη συνεχίζουν να στρατολογούν νέα μέλη και να κατευθύνουν επιθέσεις πίσω από τα κάγκελα της φυλακής.
“Είμαστε η μόνη χώρα [στην Ευρώπη] που έχει εγχώρια ακροαριστερή τρομοκρατία”, είπε ο Μητσοτάκης κατηγορώντας τον ΣΥΡΙΖΑ ότι όταν ήταν στην αντιπολίτευση υποδαύλιζε μια “πραγματική κουλτούρα του μίσους” και ότι έκανε ελάχιστα για τη βία αυτή αφότου βρίσκεται στην εξουσία. “Δεν είδα τίποτε που να με πείθει ότι έχουν πραγματική βούληση ή επιθυμία να διευθετήσουν το θέμα αυτό”, είπε.
Το κυβερνών κόμμα από την πλευρά του κατηγορεί τη Νέα Δημοκρατία για “ωμή πολιτική εκμετάλλευση” της κατάστασης λέγοντας ότι αυτό συνιστά “κίνδυνο για τη δημοκρατία”.
Η Ελλάδα διαθέτει “ορισμένους απ’ τους αυστηρότερους νόμους για την τρομοκρατική δραστηριότητα” και “σημειώνει πρόοδο στην αντιμετώπιση μελών τρομοκρατικών ομάδων”, υποστήριξε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παρασκευόπουλος.
Άλλοι διαφωνούν -και μάλιστα προειδοποιούν ότι ριζοσπαστικοποιημένοι Έλληνες νεολαίοι μπορεί σύντομα να καταφύγουν σε πιο θανατηφόρες μορφές βίαιης διαμαρτυρίας.
Ενώ οι “αντάρτες των πόλεων” της Ελλάδας υποστηρίζουν ότι θέλουν να υποκινήσουν μια επανάσταση, ειδικοί λένε ότι τα μέλη τους είναι συνήθως μορφωμένοι νέοι από οικογένειες της μεσαίας τάξης, που υποκινούνται από την επιθυμία να καταγγείλουν την εχθρότητά της προς το σύστημα. Οι αναλήψεις ευθύνης για επιθέσεις συχνά συνοδεύονται από μακροσκελή θεωρητική επιχειρηματολογία και διατριβές κατά πολιτικών.
“Δεν είναι φτωχόπαιδα”, λέει η Μαίρη Μπόση, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά και ειδικός στις ακροαριστερές τρομοκρατικές ομάδες. “Θέλουν να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους προς το κράτος και τα θεσμικά του όργανα”.
Σε μια χώρα όπου η ανεργία των νέων κινείται γύρω στο 45%, η απογοήτευση για την έλλειψη προοπτικής είναι πολύ υψηλή. “Το βλέπουμε, φυσικά, όλη την ώρα στην Ελλάδα – είναι οργισμένοι, είναι άνεργοι. Σπουδάζουν και δεν έχουν μέλλον, αυτό είναι μέρος ενός μεγάλου προβλήματος”, είπε η Μπόση.
Η Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς συνήθως χρησιμοποιεί μικρές ποσότητες εκρηκτικών -ίσα ίσα για να προκαλέσει τραυματισμό, αλλά και να μην εντοπιστεί από τις ειδικές συσκευές σάρωσης στα ταχυδρομικά γραφεία- και βάζει στο στόχαστρό της επιφανή στελέχη της οικονομίας και της πολιτικής, που θεωρούνται κατά κάποιον τρόπο υπεύθυνοι για τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας.
Οικονομολόγος και πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, ο Παπαδήμος διετέλεσε υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι τον Μάιο του 2012 μετά την παραίτηση του Γιώργου Παπανδρέου στη διάρκεια μιας από τις πλέον ταραχώδεις περιόδους της χώρας.
Η επιλογή μη ισχυρών εκρηκτικών από την οργάνωση δείχνει ότι περισσότερο την ενδιαφέρει να στείλει ένα μήνυμα παρά να σκοτώσει κάποιον ή να ανατρέψει το σύστημα, λέει η Μπόση. Αλλά καθώς η Ελλάδα συνεχίζει να βουλιάζει υπό το βάρος των χρεών της, τα μέλη της οργάνωσης μπορεί να καταφύγουν σε πιο δραστικά μέτρα. “Η αίσθησή μου είναι ότι θα δούμε να εμφανίζονται νέες οργανώσεις. Δεν θέλω να δω πιο φονικές οργανώσεις, αλλά φοβάμαι ότι η κατάσταση αυτή συνιστά γόνιμο έδαφος για άτομα που θα είναι πιο δραστήρια ή θα πιο θανατηφόρα”, είπε.
Η συνοικία των Εξαρχείων στο κέντρο της Αθήνας, τακτικό πεδίο μάχης μεταξύ νεαρών που πετούν βόμβες Μολότοφ και ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας, χαρακτηρίζεται γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη τέτοιων ομάδων. Έχει μετατραπεί στην πράξη σε απαγορευμένη ζώνη για την αστυνομία μετά το φόνο ενός 15χρονου από αστυνομικό το 2008, που πυροδότησε ταραχές σε ολόκληρη τη χώρα.
“Είναι μια περιοχή όπου το κράτος έχει χάσει παντελώς τον έλεγχο”, είπε ο Μητσοτάκης.
Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας, ο οποίος δεν απάντησε στο αίτημα [του Politico] να καταθέσει την άποψή του γι’ αυτό το άρθρο, υποσχέθηκε ότι θα εξομαλυνθεί η κατάσταση στη συνοικία κι ότι θα εκδιωχθούν οι εγκληματικές ομάδες».
To άρθρο που υπογράφει ο Γουίλ Χόρνερ αναφέρεται και στην ακροδεξιά βία της Χρυσής Αυγής, που όμως τέθηκε στο περιθώριο επειδή ήταν πολύ ακραία και ωμή, όπως υποστήριξε ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας.
«Η οικονομική κρίση της Ελλάδας και η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία έτειναν να εστιάζουν την προσοχή των media στην ακροδεξιά Χρυσή Αυγή, που εξελίχθηκε σε τρίτο μεγαλύτερο κόμμα στην ελληνική Βουλή και απέσπασε ποσοστό 7% στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015. Περίπου 69 μέλη της και ολόκληρη η κοινοβουλευτική της ομάδα περνούν από δίκη για σωρεία κατηγοριών, περιλαμβανομένης και της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης.
Ωστόσο, ο Μητσοτάκης υποβαθμίζει τον αντίκτυπο της Χρυσής Αυγής στην ελληνική κοινωνία λέγοντας ότι ήταν “τόσο ακραία και τόσο ωμή” ώστε περιθωριοποιήθηκε. “Είναι σαν να μην υπάρχουν”, είπε. “Η βία τα τελευταία χρόνια προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από την αριστερά”.
Όπως πολλές ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα συγκλονίστηκε από την αριστερή τρομοκρατία τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80. Μαρξιστικές-Λενινιστικές ομάδες όπως η 17η Νοέμβρη και ο Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας (ΕΛΑ) έκαναν θεαματικές βομβιστικές επιθέσεις και δολοφονίες, όπως του πρώην σταθμάρχη της CIA Ρίτσαρντ Γουέλς το 1975 και του Στίβεν Σόντερς, στρατιωτικού ακολούθου της βρετανικής πρεσβείας τον Ιούνιο του 2000.
Αν και αυτές οι οργανώσεις εξαρθρώθηκαν, η τελευταία γενιά Ελλήνων εξτρεμιστών θέτει μια νέα σειρά προκλήσεων, σύμφωνα με την Μπόση. Εκεί που οι παλιές τρομοκρατικές οργανώσεις είχαν μια “ιδεολογική” αντίληψη του σκοπού τους και μια σαφή πολιτική ατζέντα, οι νεότερες οργανώσεις αυτοπροσδιορίζονται ως αναρχικοί και μηδενιστές, χωρίς πολιτική ατζέντα πέραν του να κοινοποιήσουν την οργή τους.
Για την Μπόση, που έγινε κι η ίδια στόχος βομβιστικής επίθεσης έξω από το σπίτι της -αναμφίβολα λόγω της δημόσιας στάσης της κατά των αντάρτικων ομάδων, όπως είπε- το “ιδεολογικό τους κενό” είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο.
“Γιατί όταν έχεις μια σχολή σκέψης, έχεις και όρια ως προς το τι κάνεις”, είπε. “Τώρα υπάρχουν νέοι στόχοι, όπως εσείς κι εγώ”».