Το μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη παρουσιάζει τη συλλογή του με κοστούμια των τσάρων.
Το στρατιωτικό ένδυμα του Μεγάλου Πέτρου, μια πράσινη μάλλινη ζακέτα του, το νυφικό της Αλεξάνδρας, τελευταίας αυτοκράτειρας της Ρωσίας, ένα μπλε φόρεμα στολισμένο με ασημένιο μπροκάρ που φορούσε η Αικατερίνη η Μεγάλη όταν επιθεωρούσε τα στρατεύματα μεταξύ 1729 και 1792, πολυτελή υφάσματα και μεγαλοπρεπής κομψότητα κατακλύζουν τη νέα αίθουσα που διατίθεται για τη μόνιμη έκθεση κοστουμιών, υφασμάτων και υφαντών.
Οι πανοραμικές προθήκες με τις 130 κούκλες που φορούν επίσημα ενδύματα των τσάρων και των συζύγων τους αναπαριστούν έναν αστραφτερό, βελούδινο κύκλο.
«Το τμήμα των κοστουμιών εκτείνεται σε 600 τετραγωνικά μέτρα. Και πίσω από τις κούκλες με τις φορεσιές, υπάρχουν ερμάρια και κομμοί όπου φυλάσσονται 24.000 κομμάτια. Αυτό που βλέπετε αντιπροσωπεύει μόλις το 3% της συλλογής», εξηγεί η επιμελήτρια της έκθεσης Νίνα Ταράσοβα.
Αυτό που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη, είναι το στιλ των ενδυμάτων: ορισμένα μοιάζουν εκπληκτικά σύγχρονα!
Πρόκειται για ένα πολύτιμο σύνολο προσεγμένο και στην τελευταία λεπτομέρειά του, καθώς για τη ραφή και το κέντημα ορισμένων φορεμάτων χρειάστηκαν μήνες, όπως αυτό που φορούσε η Αλεξάνδρα Φεοντόροβνα στο γάμο της με τον Νικόλαο Β΄το 1894, λίγο πριν από την ενθρόνιση του συζύγου της.
Το φόρεμα από λευκή δαντέλα που κοσμεί φίνο κέντημα αποτελεί έργο τέχνης που απαίτησε δουλειά έξι μηνών από ράφτες και κεντήστρες.
Άλλο περίφημο κειμήλιο είναι το επίσημο φόρεμα της αυτοκράτειρας Αλεξάνδρας Φεοντόροβνα κατά τη διάρκεια της πρώτης Κρατικής Δούμας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας τον Απρίλιο του 1906.
Για τη συντήρηση των παμπάλαιων και ευαίσθητων υφασμάτων η θερμοκρασία διατηρείται στους 21 βαθμούς Κελσίου και το επίπεδο της υγρασίας μένει στο 46%. Το φως του ηλίου δεν περνά από κανένα παράθυρο, καθώς η αίθουσα είναι κλειστή και προστατευμένη.
Οι περισσότερες φορεσιές ανήκαν στη δυναστεία Ρομανόφ που βασίλευσε στη Ρωσία έως την επανάσταση των μπολσεβίκων το 1917 και οι παλαιότερες χρονολογούνται στα τέλη του 18ου αιώνα. “Για παράδειγμα, φυλάσσουμε 280 κομμάτια που ανήκαν στον Μεγάλο Πέτρο –είναι η μεγαλύτερη συλλογή παγκοσμίως ανδρικών ενδυμάτων του 18ου αιώνα”, είπε η Ταράσοβα. Τσάρος στον 17ο αιώνα, ο Μεγάλος Πέτρος Α’ είναι “αυτοκράτορας πασών των Ρωσιών” στον 18ο αιώνα και ιδρυτής της Αγίας Πετρούπολης.
Από τις 15 Δεκεμβρίου, η έκθεση παρουσιάζει κυρίως τα υφάσματα των Ρομανόφ, έως τον Νικόλαο Β’ και την οικογένειά του, που εκτελέστηκε από τους μπολσεβίκους το 1918 μετά την παραίτηση του τελευταίου τσάρου.
Ο Νικόλαος Β’ με την οικογένειά του
Τα ενδύματα, ενδεικτικοί του σωματότυπου και των προτιμήσεων των τσάρων, επιτρέπουν στον επισκέπτη να κατανοήσει το περιβάλλον των Ανακτόρων και της Αυλής. Ο Μεγάλος Πέτρος προτιμούσε τα απλά ρούχα από τα υπερβολικά κοστούμια.
Ένα επίσημο κοστούμι του τσάρου Αλέξανδρου Α’ -βασίλεψε από το 1777 έως το 1825- δείχνει ότι ήταν λεπτός και ψηλός, ενώ το καρό κοστούμι του Αλεξάνδρου Γ’ -που κυβέρνησε από το 1845 έως το 1894- δείχνει έναν πιο εύσωμο σωματότυπο, επιβεβαιώνοντας ότι ο Αλέξανδρος Γ’ αδιαφορούσε παντελώς για τη μόδα.
Η έκθεση προσφέρει ωστόσο μια πιο διευρυμένη εικόνα της ρωσικής κοινωνίας.
Παραδοσιακές φορεσιές, ρούχα των χωρικών από διάφορες περιοχές, φορέματα της Αυλής, πομπώδη ενδύματα που φορούσαν οι αριστοκράτες στους μεγάλους χορούς που διοργανώνονταν στην Αγία Πετρούπολη, με το ένδυμα να αποτελεί δείκτη κοινωνικής θέσης.
Πηγές: The State Hermitage Museum, Paris Match, ΑΠΕ-ΜΠΕ
